Η στιχουργική τέχνη
Μελέτες για τη νεοελληνική μετρική
Γεράσιμος Σπαταλάς
επιμέλεια σειράς: Νάσος Βαγενάς
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1997
311 σελ.
ISBN 960-524-025-4, ISBN-13 978-960-524-025-7, [Κυκλοφορεί]
Νεοελληνική ποίηση - Ιστορία και κριτική [DDC: 889.1]
Περιγραφή
Η κριτική συνεισφορά του Γεράσιμου Σπαταλά (1887-1971) στη νεοελληνική φιλολογία έγκειται κυρίως στα είκοσι τέσσερα μελετήματα αυτού του ανθολογικού τόμου, που αναφέρονται στη θεωρία και την πρακτική της νεοελληνικής μετρικής. Δύο είναι τα γενικά αντικείμενα αυτών των μελετημάτων: η προσωδιακή βάση και τα γενικά χαρακτηριστικά των νεοελληνικών στίχων (τόσο της δημοτικής όσο και της έντεχνης έμμετρης ποίησης), και η στιχουργική-αισθητική προσέγγιση του έργου συγκεκριμένων ποιητών, προερχόμενων ιδίως από τον χώρο της επτανησιακής ποίησης του 19ου αιώνα. Στην εκτενή εισαγωγή των φιλολογικών επιμελητών του τόμου δίνονται άγνωστα στοιχεία για τη ζωή και την πνευματική δραστηριότητα του Σπαταλά και αποτιμάται η συμβολή του στη διαμόρφωση της νεοελληνικής μετρικής θεωρίας
Περιεχόμενα
1. H νεοελληνική μετρική
2. Xαραχτήρας της νεοελληνικής στιχουργίας
3. Oι στροφές στα δημοτικά μας τραγούδια
4. Στιχουργικά παράδοξα
5. Mουσικός ρυθμός και νεοελληνική στιχουργία
6. H τέχνη του Λορέντσου Mαβίλη
7. Για το δεκατρισύλλαβο
8. Για τον εντεκασύλλαβο
9. Για το σονέττο
10. Pίμα και ρυθμός
11. Θρασύβουλου Σταύρου, Nεοελληνική Mετρική
12. Tα μετρικά ζητήματα κι ο κ. Θρασύβουλος Σταύρου
13. Στιχουργικά
14. H στιχουργία του Kάλβου
15. Tα κάλαντα κι η μορφολογία τους
16. O τονικός δεκαπεντασύλλαβος στίχος αρχαίος ελληνικός
17. O τονικός ενδεκασύλλαβος στίχος αρχαίος ελληνικός
18. H Eύμορφη Bοσκοπούλα και η στιχουργία της
19. H στιχουργική τέχνη του Δ. Σολωμού
20. H στιχουργική τέχνη του Δ. Σολωμού αρχαία ελληνική
21. Λορέντσος Mαβίλης (1860-1960). Tο έργο του
22. H μεγάλη τέχνη
23. Mορφή της Θείας Kωμωδίας
24. Eισαγωγή στον Oιδίποδα Tύραννο
 |
| Σπαταλάς Γεράσιμος |
Γεράσιμος Σπαταλάς (1887-1971). Ο Γεράσιμος Σπαταλάς γεννήθηκε στην Κέρκυρα. Από το 1910 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1911 με την έκδοση της ποιητικής συλλογής Ωδές. Από το 1915 συνεργάστηκε με διάφορα αθηναϊκά περιοδικά, όπου δημοσίευσε ποιήματα, διηγήματα, δοκίμια, μελέτες, κριτικές και αξιόλογες λογοτεχνικές μεταφράσεις (από έργα των Δάντη, Αριόστο, Ντ’ Aννούντσιο, Όμηρο, Σοφοκλή, Ευριπίδη κ.α.), ενώ υπήρξε εκδότης του περιοδικού Μαύρος Γάτος (1919-1921), που θεωρήθηκε ως σταθμός στην εξέλιξη των νεοελληνικών γραμμάτων. Η κριτική του δραστηριότητα ανήκει στην παράδοση που είχε δημιουργήσει η Επτανησιακή Σχολή. Σημαντική υπήρξε η συμβολή του στη μελέτη του έργου του Διονυσίου Σολωμού. Ο Σπαταλάς πήρε μέρος και στην κριτική διαμάχη ανάμεσα στον Κώστα Βάρναλη και τον Γιάννη Αποστολάκη με τα μελετήματα Η ποίηση στη ζωή μας και η εγωπάθεια, η άγνοια και η ακρισία του κυρίου Γιάννη Αποστολάκη και Ο Σολωμός χωρίς μεταφυσική και οι φυσικές υπερβολές της πολεμικής κριτικής, ενώ πραγματοποίησε και κριτικές εκδόσεις μέρους του σολωμικού έργου. Πρέπει επίσης να αναφερθεί η έρευνά του γύρω από τη νεοελληνική μετρική, ενώ το σύνολο των μελετών του ξεπερνάει τις τριακόσιες. Το σύνολο του γραπτού του έργου περιλαμβάνει και το θεατρικό έργο Ο κληρονόμος της Τσάτσας (που τιμήθηκε το 1925 με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών). Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Γεράσιμου Σπαταλά βλ. Αργυρίου Αλεξ., «Σπαταλάς Γεράσιμος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 9α. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988, Δάφνης Κώστας, «Γεράσιμος Σπαταλάς», Νέα Εστία90, ετ.ΜΕ΄, 1η/8/1971, αρ.1058, σ.1027-1028 και χ.σ., «Σπαταλάς Γεράσιμος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 12. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ.
(Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
Τίτλοι στη βάση Βιβλιονέτ
(1997) Η στιχουργική τέχνη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
(1990) Άπαντα, Δίφρος
Μεταφράσεις
(2009) Κορφιάτης, Χρήστος, Διονυσίου Σολωμού, Τα κερκυραϊκά, Αλκίνοος
(2009) Σολωμός, Διονύσιος, 1798-1857, Διονυσίου Σολωμού, Τα κερκυραϊκά [Διονυσίου Σολωμού: Τα ευρισκόμενα], Αλκίνοος
(1993) Goldoni, Carlo, Ο υπηρέτης δύο αφεντάδων, Δωδώνη Εκδοτική ΕΠΕ
(1968) Σοφοκλής, Οιδίποδας τύραννος, Δίφρος
(1963) Διονύσιος ο Αλικαρνασσεύς, Περί συνδέσεως ονομάτων, Δίφρος
Πηγές
http://www.biblionet.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου